Τα έθιμα του Πάσχα, ιδίως για όσους έχουν επιλέξει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, είναι σχεδόν βάρβαρα. Η ένταση της κρεατοφαγίας μοιάζει σχεδόν παράλογη, καθώς υφίσταται σε τεράστιες ποσότητες, οι οποίες καταλήγουν να πεταχτούν στα σκουπίδια, αφού είναι αδύνατο να καταναλωθούν. Αρνιά, κατσίκια, συκώτια, έντερα και άλλα εντόσθια, πρωταγωνιστούν σε κάθε τραπέζι, ενώ τα ψησίματα κρατούν καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Πρόκειται για ένα έθιμο που είναι ριζωμένο στη ραχοκοκκαλιά και την κουλτούρα της ελληνικής κοινωνίας και θα συνεχίσει να υπάρχει για πολλά χρόνια ακόμα. Όμως, τη στιγμή που η Βαρβάκειος κατακλύζεται από κόσμο και τα τηλεοπτικά συνεργεία πηγαίνουν από πάγκο σε πάγκο, για να μεταδώσουν τις τιμές στις οποίες κινούνται τα κρέατα που είναι κρεμασμένα στη σειρά, κάποιοι άλλοι κάνουν δράσεις για να αναδείξουν ότι υπάρχει και άλλος δρόμος που δεν περιλαμβάνει την κακοποίηση ζώων προκειμένου να τραφούμε ή να υπάρξουμε.
Ο Πάνος Χαλόφτης είναι 37 ετών και είναι Co-Founder της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Vegan Life μίλησε στο Reader για το βιγκανισμό ως τρόπο ζωής, τον βασανισμό των ζώων, τις επιλογές που έχει κάποιος vegan για Πάσχα αλλά και για το πως το βιώνει ο ίδιος.
Θέλεις να μας πεις τι σημαίνει να έχει κάποιος vegan τρόπο ζωής; Πέρα από το κομμάτι της διατροφής, ποιους τομείς αφορά;
Πάνος: «Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό από τη Vegan Society, ο βιγκανισμός είναι μία φιλοσοφία κι ένας τρόπος ζωής που αποσκοπούν στον αποκλεισμό – στο μέτρο του δυνατού και εφικτού – κάθε μορφής εκμετάλλευσης και κακοποίησης των ζώων για την παραγωγή τροφίμων, ρούχων ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο· και κατ’ επέκταση, προάγει την ανάπτυξη και χρήση εναλλακτικών προϊόντων χωρίς ζωικά συστατικά, προς όφελος των ζώων, των ανθρώπων, και του περιβάλλοντος.
Διατροφικά, υποδηλώνει την πρακτική αποκλεισμού όλων των προϊόντων που προέρχονται εξ’ ολοκλήρου ή εν μέρει από τα ζώα. Αναφέρονται ενδεικτικά τα τρόφιμα και τα ρούχα, ενώ, ταυτόχρονα καθίσταται σαφές ότι το ζήτημα αγγίζει κάθε έκφανση της ανθρώπινης ζωής. Άλλα παραδείγματα είναι η χρήση ζώων σε θεάματα, καθώς και τα καλλυντικά, τα σαπούνια και τα καθαριστικά, τα οποία εκτός από την προέλευση των συστατικών τους υπάρχει και έντονα το ζήτημα του πειραματισμού τους σε ζώα».
Πότε αποφάσισες να στραφείς στον vegan τρόπο ζωής; Τι είναι αυτό που σε ώθησε;
«Η δική μου αλλαγή ήρθε σε δύο δόσεις. Αρχικά, το 2008, έχοντας μερική επίγνωση του ζητήματος, αφαίρεσα από τη διατροφή μου τα ζώα. Στην περίοδο των επόμενων ετών, όσο περισσότερο ενημερωνόμουν, τόσο περισσότερο αφαιρούσα από τη ζωή μου όλα τα προϊόντα που περιείχαν κακοποίηση ζώων, μέχρι το 2014 όταν αγκάλιασα ολοκληρωτικά τον vegan τρόπο ζωής.
Αφορμές υπήρξαν προκειμένου να ενεργοποιήσω τη διαδικασία της αλλαγής, αυτό που πραγματικά με ώθησε όμως ήταν η δική μου ανάγκη να εναρμονιστεί η φιλοσοφία μου με την καθημερινότητά μου, και η ανάγκη μου να μην κακοποιείται κανένα ζώο προκειμένου να τραφώ ή να υπάρξω».
Τι έχει αλλάξει από τότε που ξεκίνησες; Πως νιώθεις από άποψη ενέργειας;
«Καθώς η αλλαγή ξεκίνησε σε σχετικά μικρή ηλικία, δεν είδα έντονες πρακτικές αλλαγές στην ενέργεια ή στην καθημερινότητά μου. Αυτό που είναι πραγματικά διαφορετικό είναι η ηρεμία που νιώθω γνωρίζοντας ότι η φιλοσοφία μου είναι εναρμονισμένη με την πρακτική μου».
Πως περνά για σένα το Πάσχα; Τι επιλέγεις να μαγειρέψεις; Το περνάς με φίλους που είναι επίσης vegan;
«Κάποιες φορές έχω επιλέξει να περάσω τις ημέρες εκτός Ελλάδας, άλλες να βρεθώ σε κάποιο φιλικό σπίτι με vegan τραπέζωμα. Σχεδόν όλες οι συνταγές μετατρέπονται εύκολα στη φυτική τους εκδοχή για όσα άτομα θέλουν την αναφορά στην παράδοση, ταυτόχρονα κάθε νόστιμο vegan φαγητό είναι καλοδεχούμενο!».
Πόσο δύσκολο είναι για έναν άνθρωπο που έχει επιλέξει αυτό τον τρόπο ζωής να βιώνει στο οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον τη βαρβαρότητα των εθίμων;
«Σε μια χώρα που η κατανάλωση των ζώων βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα όλο το χρόνο, η ένταση της κρεοφαγίας σε κάποιες συγκεκριμένες αφορμές, όπως το Πάσχα, μοιάζει αρκετά παράλογη. Στην καθημερινότητά μου ως vegan, είναι μια σταθερά το να γνωρίζω ότι υπέροχα κατά τα άλλα άτομα, επιδίδονται σε αλόγιστα φρικτές πράξεις.
Παρόλα αυτά, το ότι κάποιες συγκεκριμένες μέρες η συζήτηση στο τραπέζι είναι σχεδόν αποκλειστικά τον τρόπο που μαγειρέψαμε τα πόδια, τα έντερα ή άλλους μυς ενός πλάσματος, συνήθως δε μωρού, γίνεται ανυπόφορη».
Πως το αντιμετωπίζεις αυτό που συμβαίνει; Μπορείς να κάτσεις σε ένα τραπέζι που βγαίνουν οι σούβλες ή είναι κάτι που αποφεύγεις;
«Σε γενικές γραμμές δεν αρνούμαι τα καλέσματα σε τραπέζια που ξέρω ότι δεν θα είναι αμιγώς vegan. Και μόνο η παρουσία ενός vegan ατόμου σε αυτά είναι αρκετή για να ξεκινήσει μια κουβέντα (αν και ενίοτε με αφορμή κάποιο πείραγμα), η οποία μπορεί να οδηγήσει κάποια από τα υπόλοιπα άτομα σε συνειδητοποίηση περί της πράξης στην οποία επιδίδονται εκείνη τη στιγμή. Από την άλλη, μέρες σαν και αυτή του Πάσχα μοιάζει να μην υπάρχει μεγάλο περιθώριο για συζήτηση, οπότε προτιμώ να το αποφεύγω».
Τι επιλογές έχει ένας vegan για Πάσχα στην Αθήνα και στην επαρχία αντίστοιχα;
«Όταν το Vegan Life Festival έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 2016, η Αθήνα είχε μόλις 1 αμιγώς vegan μαγαζί. Σήμερα έχει πάνω απο 20, ενώ τα εστιατόρια με εμφανή ένδειξη για τα vegan πιάτα είναι αμέτρητα. Σε μια μεσογειακή χώρα όπως η Ελλάδα, υπάρχουν επιλογές σχεδόν σε κάθε μαγαζί. Όπως ξέρουμε, η αυθεντική μεσογειακή διατροφή ήταν κατά 92% vegan, οπότε, αν και πλέον διατροφικά έχουμε απομακρυνθεί από αυτά τα πρότυπα, υπάρχουν στην κουζίνα μας πάρα πολλές φυτικές επιλογές».
Πιστεύεις ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει η κουλτούρα της χορτοφαγίας υπό την έννοια ότι μπορεί κάποιος που έχει επιλέξει να είναι vegan ενδέχεται να δεχτεί κριτικη;
«Με βάση το πώς ορίζουμε σήμερα τον vegan τρόπο ζωής, μπορούμε να πούμε ότι είναι κάτι σχετικά νέο για τα ελληνικά δεδομένα. Τα πειράγματα όλα αυτά τα χρόνια δεν ήταν λίγα, όμως όσο περισσότερο βαραίνουν μέσα μας τα επιχειρήματα, τόσο περισσότερο γινόμαστε απρόσβλητοι/-ες σε τέτοιες συμπεριφορές. Ξέρουμε όμως και για περιπτώσεις πιο έντονων αντιδράσεων, έως και bullying, τα οποία πρέπει να εντοπίζονται και να θεραπεύονται. Σε κάθε περίπτωση, το πώς αντιμετωπίζει κάποιο άτομο τη διαφορετικότητα δίπλα του, είναι ένα δείγμα για το ποιον του».
Τι θα κάνεις φέτος το Πάσχα;
«Για φέτος δεν έχω καταλήξει ακόμα τι ακριβώς θα κάνω και είμαι ανοιχτός σε προτάσεις! Αυτό που ξέρω σίγουρα όμως ότι, όπως και κάθε μέρα, κανένα ζώο δεν θα έχει βασανιστεί για μένα».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
