Ο δανεισμός λέξεων από μία γλώσσα σε μία άλλη είναι μία ιδιότητα σύμφυτη με τη γλώσσα και τελικά με τον τρόπο που επικοινωνούν μεταξύ τους οι διάφορες κοινότητες. Στην καθημερινή ομιλία μας, μεγάλο κομμάτι των λέξεων που χρησιμοποιούμε είναι δάνειες από άλλες γλώσσες. Κάποιες φορές το καταλαβαίνουμε και κάποιες άλλες όχι.
Πολλές φορές όμως, η διαδικασία του δανεισμού λέξεων στιγματίζεται ως «υπόπτων εθνικών φρονημάτων» στο πλαίσιο ενός ευρύτερου δήθεν κινδύνου αλλοίωσης ή και καταστροφής της γλώσσας. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι μία γλώσσα όπως η ελληνική, με μακραίωνη ιστορία, λογοτεχνία και εκατομμύρια φυσικούς ομιλητές δεν διατρέχει καμία απειλή.
Παρόλα αυτά, στο όνομα αυτής της απειλής, πολλοί ειδικοί (ή άλλοι όχι και τόσο ειδικοί) προτείνουν εναλλακτικές λέξεις, καθαρής ελληνικής ετυμολογίας. Άλλες φορές οι λέξεις αυτές έρχονται κατευθείαν από την αρχαιότητα, ως ανασύσταση ενός απολιθώματος. Άλλες πάλι αποτελούν νεολογισμούς.
Κάποιες από αυτές, με πιο γνωστή τη λέξη «διαδίκτυο», που φτιάχτηκε προκειμένου να αντικαταστήσει τη λέξη “internet”, έχουν πράγματι εφαρμοστεί. Άλλες πάλι, αποτυγχάνουν πλήρως σε σημείο να παράγουν κωμικά αποτελέσματα. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η προσπάθεια να φτιαχτεί ένας όρος για τη λέξη σάντουιτς η οποία έχει ούτως ή άλλως εντυπωσιακή ετυμολογία.
Η ετυμολογία της λέξης σάντουιτς και τα αμφίψωμα
Φαίνεται ότι πήρε το όνομα ενός Άγγλου ευγενή, του John Montagu, κόμη του Sandwich στα μέσα του 18ου αιώνα. Ο συγκεκριμένος τύπος φαίνεται ότι επέλεγε να τρώει με έναν παράδοξο για την εποχή τρόπο, προκειμένου να μη χρειάζεται να φύγει από το τραπέζι όπου έπαιζε διαφόρων ειδών παιχνίδια τζόγου.
Σταδιακά, η λέξη συνδέθηκε με το πρόσωπο αλλά και με μία ολόκληρη πρακτική να τρως στο χέρι, κάνοντας ταυτόχρονα κάτι άλλο. Το σάντουιτς έγινε γνωστό σε όλον τον πλανήτη και προφανώς στην Ελλάδα.
Προκειμένου όμως να τρώμε την επινόηση ενός Άγγλου αλλά να την ονομάζουμε με τρόπο ελληνικό, προτάθηκε ένας κάπως παράξενος όρος: Η λέξη αμφίψωμο. Φαντάζομαι με την έννοια του ότι υπάρχει ψωμί και στις δύο πλευρές του γεύματος.
Η συγκεκριμένη πρόταση προφανώς δεν έπιασε (προσωπικά τη συγκεκριμένη λέξη την έχω πετύχει μόνο σε ένα μπραντσάδικο στην Άνδρο). Παρόλα αυτά είναι ένα καλό παράδειγμα του γεγονότος ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να χαλιναγωγήσεις μία ολόκληρη γλωσσική κοινότητα.
Δείτε επίσης:
Το κανάλι του Δημήτρη Μελισσανίδη στην επίγεια τηλεόραση και το κρίσιμο ραντεβού Κοκλώνη-OPEN
Τι είναι η λειτουργία dry στο κλιματιστικό - Το λάθος που κάνουμε το καλοκαίρι
Πόσους πυροσβέστες έχει η Ελλάδα - Τα αεροπλάνα και τα οχήματα που είναι «ετοιμοπόλεμα»
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
